سیاه دانه، موثر برای بیماری کرونا

سیاه دانه (یکی از گیاهان دمنوش دکتر سلامت) یا Nigella Sativa‎ گیاهی از تیره آلاله هاست که بیشتر در نواحی جنوب غربی آسیا می روید. در ایران نیز در اراک و اصفهان بیشتر می روید. این گیاه با کاربری های متفاوت مورد استفاده قرار میگیرد. از آن به شکل های گوناگون عصاره، روغن، دانه و... با کاربری های مختلف درمانی از دیرباز در طب سنتی استفاده شده است. این گیاه قاعده آور، مسهل، شیرافزا و دارای اثرات ضد باکتری و ضد کرم است. بنابراین می تواند به عنوان درمان کمکی در افراد دچار یبوست یا مادرانی که نیاز به تقویت و بهبود میزان شیر خود در دوران شیردهی دارند مورد استفاده قرار گیرد و اثرات مثبت ایجاد کند. ترکیبات روغن و دانه این گیاه، به ویژه تیموکینین (TQ)، خواص دارویی بالقوه ای در طب سنتی نشان داده است. مقالات مختلف پتانسیل های مختلف تنظیم کننده سیستم ایمنی و ایمونوتراپی برای روغن خام دانه های N. sativa و مواد فعال آن را فهرست کرده و مورد بحث قرار داده اند. یافته های منتشر شده شواهد روشنی را ارائه می دهد که هم روغن و هم ترکیبات فعال آن، به ویژه TQ، دارای اثرات آنتی اکسیدانی قابل تکرار از طریق تقویت سیستم پاک کننده اکسیدان است، که در نتیجه منجر به اثرات ضد سمی می شود. روغن و TQ همچنین اثرات ضد التهابی قوی بر روی مشکلات مبتنی بر التهاب از جمله انسفالومیلیت آزمایشی، کولیت، صفاقی، اوداما و آرتریت از طریق سرکوب واسطه های التهابی پروستاگلاندین ها و لوکوترین ها نشان داده است.

ویروس کرونا – COVID-19

در اواخر سال 2019 ، یک ویروس جدید کرونا در ووهان چین ظاهر شد و سپس در سراسر جهان گسترش یافت. در فوریه 2020 ، سازمان بهداشت جهانی، کروناویروس 2019 (COVID-19) را به عنوان نام بیماری انسانی ناشی از سندرم حاد تنفسی، معرفی کرد.

ذات الریه ویروسی شایع ترین تظاهرات بالینی جدی COVID-19 است که به طور برجسته شامل تب، سرفه، تنگی نفس، هیپوکسمی و نفوذ دو طرفه در رادیوگرافی قفسه سینه است. سرفه خشک شایع تر از سرفه مولد است. تنگی نفس پس از 5 تا 8 روز میانی ظاهر می شود. نارسایی شدید هیپوکسمی تنفسی مطابق با تعریف برلین از سندرم پریشانی حاد تنفسی (ARDS) در بخش قابل توجهی از بیماران مبتلا به ذات الریه COVID-19 رخ می دهد. بیمارانی که نیاز به تهویه مکانیکی دارند، در معرض خطر بالایی از مرگ قرار دارند. اختلالات راه هوایی، پارانشیم ریه، عروق ریوی و عصبی عضلانی تنفسی همه در COVID-19 مشخص می شوند. نزدیک 50 میلیون مبتلا وبیش از 1 میلیون مرگ در نتیجه بیماری در سراسر جهان گزارش شده است .

با توجه به شرایط فعلی پیشروی بیماری توسعه داروی مخصوص وواکسن برای درمان بیماری کرونا ویروس ممکن است ماه ها ویا حتی سال ها طول بکشد.

تاثیر سیاه دانه بر کرونا

در بررسی برای دستیابی به روش درمانی موثر، داروهای گیاهی نیز به عنوان یک آلترناتیو مورد توجه پژوهشگران قرار گرفته اند.

یکی از این گیاهان که مطالعاتی روی آن انجام شده سیاه دانه است. این گیاه حاوی فلاونوئید، ترپن، کومارین و ترکیبات فنولیک است. این گیاه خواص ضد ویروسی، آنتی اکسیدانی، ضد التهاب، ضد انعقاد خون و تنظیم کننده سیستم ایمنی دارد.

بررسی مطالعات انجام شده، نشان می دهد سیاه دانه به عنوان درمان کمکی برای مدیریت بیماران مبتلا به کووید-19 می تواند بکار رود.

چندین مطالعه ثابت کرده به علت خواصی که این گیاه داراست، علایم بیماری را کاهش می دهد. علاوه بر این به علت اثرات ضد چاقی و کاهنده فشارخون بالا به بیماران با گرفتاری های بالا و در معرض خطر مرگ نیز کمک  می کند. ترکیب فعال آن مثلnigellidine  و α-hederin به عنوان مهار کننده SARS CoV-2 معرفی شده است. سیاه دانه به عنوان درمان کمکی می تواند به کاهش دوز داروهای مرسوم نیز کمک کند.

مطالعات بالینی بیشتربرای اثبات سودمندی های سیاه دانه برای درمان این بیماران ادامه دارد.

منابع

1. Prophetic Medicine-Nigella Sativa (Black Cumin Seeds) – Potential Herb for COVID-19? Journal of Pharmacopuncture. 2020;23(2):62-70.
2. Coronavirus (COVID-19): A Protocol for Prevention And European Journal of Medical and Health Sciences. 2020;2(3).