کاهش مصرف شکر در برنامه غذایی

افزایش مداوم جهانی شیوع اضافه وزن و چاقی، به ویژه در میان کودکان، توجه عمومی و سیاسی گسترده ای را به خود جلب می کند. چاقی یک وضعیت پیچیده است که با عوامل متعدد و تعیین کننده در ارتباط است. استراتژی های پیشگیری از چاقی، مستلزم در نظر گرفتن الگوهای رژیم غذایی و شیوه زندگی در کنار طیف وسیعی از عوامل محیطی است. کاهش مصرف نوشیدنی ها و غذاهای شیرین شده در سراسر جهان به عنوان بخشی از الگوهای غذایی سالم تر برای کاهش مصرف انرژی، خطر چاقی و اختلالات مربوط به چاقی توصیه می شود. در سالهای اخیر، پس از موفقیت چشمگیر در زمینه کاهش مصرف نمک و چربی های ترانس، تمرکز قابل توجهی بر تغییر شکل مواد غذایی برای حمایت از کاهش مصرف قندهای ساده از غذاهای تولیدی، اغلب بدون نیاز به تغییر رفتار مصرف کننده، وجود دارد. در برخی از محصولات، به ویژه نوشیدنی های شیرین شده با شکر، تغییر شکل نسبتاً آسان است و به طور گسترده ای به دست آمده است، زیرا شیرینی قندها را می توان با شیرین کننده های کم کالری جایگزین کرد. با این حال تولید کنندگان محصولات غذایی برای حفظ استقبال مصرف کننده و دستیابی به کاهش انرژی، در کنار میزان قند، با چالش های فراوانی رو به رو هستند.

تاثیر قند و شکر در چاقی

مطالعات اپیدمیولوژیک ارتباط بین مصرف بیش از حد قند و چاقی، بیماری کبد چرب، سندرم متابولیک و دیابت نوع 2 را به خوبی اثبات کرده اند. یکی از راههای مهمی که ممکن است این بیماریهای متابولیک را با مصرف قند مرتبط کند، تبدیل قند به چربی در کبد است، فرآیندی که از آن تحت عنوان de novo lipogenesis (DNL) یاد می شود. مطالعات بیانگر آن هستند که رژیم های غذایی سرشار از قندهای ساده، باعث افزایش DNL و چربی کبد می شود. نکته مهم این است که حذف قند از رژیم غذایی کودکان مبتلا به چاقی، تنها به مدت 9 روز به طور مداوم، DNL و چربی کبد را کاهش داده و متابولیسم گلوکز و لیپیدها را بهبود می بخشد. سازمان های بهداشتی عموما توصیه می کنند که مصرف قندهای ساده در حدود 5 تا 10 درصد از میزان مصرف روزانه محدود شود. توصیه واضح در مورد تعدیل مصرف قند به بیماران می تواند یک ابزار مهم غیر دارویی و کاربردی باشد.

قند و شکر عامل اصلی چاقی

درزندگی مدرن امروز، مصرف متعادل مواد مغذی به منظور حفظ سلامت مشکل شده است. شکر یا کربوهیدرات ساده یکی از این مواد است، که سو خت اصلی بدن محسوب می شود و مصرف آن برای بدن ضروری است و سلول ها بدون آن می میرند ولی مصرف آن باید متعادل باشد. مصرف زیاد شکر، خطر بیماری هایی همچون چاقی، دیابت و.. را افزایش می دهد.

تخمین زده شده مصرف شکر هر فرد در ایالات متحده بطور متوسط 19 قاشق چایخوری و یا 82 گرم در روز است. این مقدار بیش از 2 برابر توصیه مصرف روزانه انجمن قلب آمریکا، یعنی 9 قاشق چایخوری برای مردان و 6 قاشق چایخوری برای زنان است.

در سال 2015 سازمان جهانی بهداشت در دستورالعمل بالینی خود تاکید داشت مصرف شکر درکودکان و بزرگسالان باید به کمتر از 10 % کالری دریافتی روزانه کاهش یابد؛ که امروزه به دلیل افزایش خطرات مرتبط با سلامتی به کمتر از 5% رسیده است.

ما در روز چقدر شکر مصرف می کنیم ؟

برای اینکه بتوانیم میزان مصرف شکر در برنامه غذایی خود را کاهش دهیم، باید بدانیم چه مقدار شکر در غذاهایی که روزانه مصرف می کنیم وجود دارد. (منظور از شکر گلوکز، فروکتوز و ساکاروزی است که به غذاها و نوشیدنی ها اضافه می شود.) شکری که ما روزانه مصرف می کنیم غالبا در شکل: انواع آبمیوه های صنعتی، قند و شکرساده برای شیرین کردن غذا، انواع کیک و بیسکوئیت، غلات صبحانه، نوشیدنی ها، شکلات و انواع سس ها است. به محتوای شکر چند نمونه غذایی پر کاربرد توجه کنید. مثلا 1قطعه 42 گرمی شکلات حاوی حدود 4 قاشق چایخوری، 1 لیوان نوشابه کوکاکولا حاوی 6 قاشق چایخوری، 1 قاشق غذاخوری سس کچاپ حاوی 1 قاشق چایخوری، 1 لیوان شیر کاکائو حاوی 3 قاشق چایخوری و 1 لیوان غلات شیرین شده (مانند غلات صبحانه) حاوی 5-3 قاشق چایخوری شکر هستند.

منابع

1. Public health rationale for reducing sugar: Strategies and challenges. Nutrition Bulletin.2020;45(3).
2. How much sugar is in your food and drink? MedicalNewsToday.2018.