کلسیم فراوان ترین ماده معدنی در بدن انسان می باشد که ۹۹ درصد آن در استخوانها و دندان قرار دارد. وجود کلسیم برای رسیدن به توده استخوانی ایده آل در دهه های اول زندگی بسیار اهمیت دارد تا انسان بتواند در بزرگسالی نیز توده استخوانی سالمی داشته باشد تا سرعت روند سن فیزیولوژیکی مربوط به کاهش تراکم استخوان را کاهش دهد.
عوارض کمبود کلسیوم
کمبود کلسیم در بدن می تواند با دلایل ژنتیکی و هورمونی که با فعالیت بدنی کم همراه است، بدتر شود.
متابولیسم کلسیم در بدن وابسته به ویتامین دی می باشد که کمبود آن نیز می تواند به دلیل کمبود کلسیم باشد. نتیجه هر دو کاهش ماتریس مواد معدنی استخوان می باشد. کمبود کلسیم در کودکان می‌تواند منجر به بیماری راشیتیسم شود.
منابع غذایی حاوی کلسیم
منبع اصلی کلسیم شیر و مشتقات آن (حدود ۵۰ درصد) می باشد، بعد از آن غلات و سبزیجات حدود ۱۱ درصد کلسیم دارند.
فراهمی زیستی کلسیم، در مواد غذایی مختلف متفاوت است. برای مثال شیر، مشتقات آن و آب معدنی بالاترین، فیبرها و سبزیجات غنی از فیتات پایین‌ترین میزان کلسیم را دارا هستند.
میزان دریافت کلسیم غذا توسط بدن میزان تجمع کلسیم در بدن را تحت تاثیر قرار می دهد، میزان کلسیم در بدن از نوجوانی تا بزرگسالی ثابت می ماند و در زنان یائسه شده هر ده سال به اندازه ۲ درصد کاهش پیدا میکند.
مصرف کلسیم در دوران بارداری
وجود کلسیم برای تکامل جنین اهمیت دارد. نیاز به کلسیم در دوران بارداری از ابتدا تا نیمه آن حدوداً ۵۰ میلی گرم در روز و از میانه تا انتهای آن حدود ۳۳۰ میلی گرم در روز افزایش پیدا میکند. این افزایش نیاز به کلسیم به دلیل انتقال کلسیم از بافت اصلی، کمبود جذب کلسیم توسط روده ها و افزایش احتباس کلیه می باشد.
دریافت میزان کافی کلسیم در دوران بارداری باعث افزایش وزن نوزاد هنگام تولد، جلوگیری از زایمان زودرس و شرایط فشار خونی مناسب می شود.
انتقال کلسیم از بافت مادری به جنین توسط لایه ی اپیتلیال جفت انجام می شود. از هفته بیستم بارداری میزان کلسیم در در سیستم گردش خون جنین بیشتر از میزان کلسیم در پلاسمای مادر است.
میزان توصیه شده کلسیم دریافتی در کشور های مختلف، متفاوت است. این میزان برای زنان باردار و شیرده نیز متفاوت می باشد. برای مثال سازمان بهداشت جهانی یک و نیم تا دو گرم کلسیم به صورت روزانه از هفته بیستم بارداری تا پایان بخصوص برای زنانی که ریسک فشارخون بارداری دارند را توصیه می کند.
تحقیقات نشان داده است که دریافت میزان مناسبی از کلسیم در دوران بارداری ریسک فشار خون و دفع پروتئین را کاهش میدهد. اگرچه میزان دریافت کلسیم بیش از حد طبیعی ریسک سندروم همولیز، بالا رفتن آنزیم های کبدی و کم شدن پلاکت ها را افزایش می دهد.
ذخایر کلسیم در استخوان های مادر بعد از از شیر گرفتن نوزاد و بهبود عملکرد تخمدانها جبران می شود.
میزان کلسیم در شیر مادر بستگی به رژیم غذایی و مکمل هایی که مصرف میکند ندارد. بنابراین میزان توصیه شده در دوران بارداری تفاوتی با میزان توصیه شده به زنان بزرگسال سالم (۱۰ میلی گرم در روز) ندارد.
دیدگاه هانظرات کاربران